Hebben jullie dat ook, zo een muziekstuk of een nummer dat onlosmakelijk verbonden is met een moment? Waarmee je van bij de eerste akkoorden naar een voorval terugkeert? Zo een nummer dat je nooit meer kan beluisteren zonder terug te denken aan de omstandigheden waarmee het verbonden is? Omdat dat nummer dat moment gewórden is…
Eind 2006, intussen alweer negen jaar terug, zeilden Las en ik als crew mee met Bauvier in de ARC, Atlantic Rally for Cruisers. Van Gran Canaria naar St. Lucia in de Caraïben. Bauvier is een Hallberg Rassy 46, een schitterend schip en de oversteek was een wondermooie tocht. Zeventien dagen en zeventien nachten op de oceaan. We waren met zeven aan boord en zeilden de boot met vier. ’s Nachts liep ik wacht van drie tot zes.
Hoe fijn de ervaring ook was, soms waren die donkere uren lang. Meestal stuurde de automatische piloot en waren we vooral uitkijk. Jan, vriend van de schipper, keek tijdens zijn wacht dvd-tjes of luisterde muziek. Op een nacht, we wisselden van wacht wat gewoonlijk gepaard ging met een kort babbeltje, leende Jan me zijn mp3-speler. ‘Er staat wat van alles op, je ziet maar.’ zei hij.
Het eerste uur spoelt onder de kiel weg, ik onderdruk een geeuw. De nacht is lauw en vochtig. Bij wijze van afwisseling ga ik op de ene bank zitten, dan weer op de andere, check even de gps, de radar, laat het licht van de zaklamp langs zeilen en dek glijden. De wind steekt een tandje bij en ik besluit om zelf te sturen. En waarom niet, met de mp3-speler van Jan in mijn oren.
Ik vind het ‘aan’-knopje maar heb geen idee hoe ik nummers moet zoeken, noch waar de volume knop zit. Op goed geluk dan maar. Wohoow
Uit de oortjes zet bezwerend ‘Shine on You Crazy Diamond’ in. Rinkelende klingelende kristalletjes. Ik sta achter het stuurwiel, de boot snelt als een trein door de nacht. Doordat je in het donker het langsstromende water niet ziet, heb je niet het gevoel van snelheid zoals overdag, heel bevreemdend. Nu, hier, met de slepende intro van Pink Floyd luid in mijn oren, wordt het zelfs hallucinant. En verlammend. Ik kan niet anders dan luisteren, de muziek is in mijn hoofd. Minutenlang bouwt het obstinate ritme op, muziek en boot sjezen door de donkere nacht. Het ruisen van het kielzog is weg, synthesizers en gitaar nemen over. Bijna vier minuten verder, daar is de drum. De muziek ontvouwt zich dwingend. De gitaar vervolgt ongestoord haar koers. Geeft dan de beginmelodie terug wat ruimte. Even maar, want daar is ze terug, dominant. Gitaar en melodie cirkelen om mekaar heen. De oceaan is in een puntig berglandschap veranderd. De boot loopt 7, 8 knopen. En dan -we zijn al acht minuten verder- die stem. Boven mijn hoofd miljoenen sterren, voor me moet de horizon zijn, maar ik zie ze niet, lucht en water zijn één zwarte massa. Ten slotte neemt de saxofoon het over, warm en sensueel. Uiteindelijk schuift het nummer weg, het eindigt niet echt, verglijdt vaag in de golven, de eerste tonen van ‘Welcome to the Machine’ nemen over…
Dertien minuten en eenendertig seconden. Dat is de tijd die je moet nemen om naar dit monument te luisteren. Met oortjes of een koptelefoon. Sluit je ogen. Beeld je de nachtelijke inktblauwe oceaan in. En een boot die -passaat in de poep- over de golven dendert, nog meer dan duizend mijl te gaan. Dertien minuten en eenendertig beklemmende seconden. Betoverend.
Toen veranderde dat nummer in dit moment. En omgekeerd. En anders wordt het niet meer. Heerlijk.