Tagarchief: Atlantische Oceaan

Het leven zoals het is, opstappers

Posted on by
Beantwoorden

Van Europa via Afrika naar Zuid-Amerika en terug…

Er liggen enkele jaren tussen onze belofte om DanceMe de Atlantische Oceaan te helpen overzeilen en nu, januari 2022. Het zou de eerste grote oversteek worden in het masterplan van Hans en Sabine. Van Mindelo, São Vicente naar Waterland Marina & Resort, Suriname, zo’n 2000 mijl. Het precieze moment is vaag, misschien door de glaasjes wijn van toen, maar een gemaakte belofte komen we na. En zo staan we nu op Cesária Évora Airport te wachten tot onze rugzakken van de band rollen. Na een treinrit van Brugge naar Zaventem zijn we via Lissabon gevlogen. Was de vlucht Zaventem – Lissabon een tikje saai, nu klinkt luidruchtig gejoel als de piloot aankondigt dat het 25°C is op onze bestemming. Onze overwegend Kaapverdische mede-passagiers hebben hun warmte duidelijk gemist.

Voor ons is de stap van 5°C naar 25°C ook wel een dingetje. Zwetend lopen we het ponton op en een wereld in die ik heel voorzichtig de sailing-community-van-het-moment ga noemen. ‘Wat zijn jullie bléék!’ luidt de begroeting…

Waar de sailing-community-van-het-moment, hier verenigd in Mindelo, mijl per mijl hun bruine (sommige rode) kleurtje en zee-benen hebben opgebouwd, worden wij, vers en wit, ingevlogen van Europa naar Afrika. Onze rugzakken zijn zwaar, maar niet door een uitgebreide garderobe… We hebben nogal wat boot-dingen mee. Een scepter, hoezen voor stootwillen, een epirb, filters voor de watermaker, een bankkaart. Ook voor het Belgische jacht Offspring, een Rival Bowman met een oogstrelende lijn, hebben we een wisselstuk mee.

Onzichtbare draden verbinden bepaalde aan ponton of anker schommelende boten. Gedeelde belevenissen en Whatsapp-groepjes weven een netwerk waar je geen deel van uitmaakt. Daar sta je dan, een tikje onwennig, nog steeds wat zweterig. Als de weerberichten tegen blijken te vallen, -geen wind in de eerstkomende dagen-, en het vertrek wordt uitgesteld, komt er tijd vrij waar je geen blijf mee weet…

De crew van DanceMe is niet meer dezelfde als in de tijd van onze belofte. Hans en Liesbeth vormen nu het zeilteam en met Liesbeth moeten we nog kennismaken. Ook aan boord is het voorzichtig aftasten. Territorium kan een raar woord lijken, maar toch is het waar we plaats komen innemen. Een wat vreemd geëindigde opstapper-ervaring op het traject El Hierro – Mindelo deed schipper en scheepsmaat nadenken en ze werkten een erg gedetailleerde onboarding procedure uit. Enerzijds verrast het schoolse kantje ons, anderzijds kan je misschien nooit te veel goede afspraken maken?

Nog belangrijk vóór vertrek is uiteraard de bevoorrading. Lang houdbare voeding kochten Hans en Liesbeth al op de Canarische Eilanden, waar winkels een stuk beter gesorteerd zijn. Hier in Mindelo rest vooral de aankoop van verse groenten en fruit voor vier personen, voor minstens twee weken. Verschillende eetgewoontes, kookplannen, hoeveelheden, houdbaarheid, het is soms een beetje een gokje.

Ik ben blij als het moment van vertrek er is, als de tocht kan beginnen… Daarvoor zijn wij, opstappers, gekomen. Op het ritme van het wachtensysteem en de beurtrollen voor koken en afwassen rijgen de dagen op de oceaan zich moeiteloos aaneen. De zon gaat op, de zon gaat onder, de volle maan van bij het vertrek krimpt elke dag een stukje tot ze helemaal weg is. Elke dag maken we ons de leefruimte een beetje meer eigen. En leren en ondervinden ook nog veel on-the-go. Want hoe gedetailleerd de onboarding gesprekken ook waren, veel van de praktische systemen, schootvoering, bomen met op- en neerhouders, wegneembaar stagzeil, lij-ogen, plotter, giek-rem, Hydrovane windvaan, zijn voor ons nieuw of anders.

We zijn over de helft, het aantal mijlen naar de bestemming neemt af, het mailverkeer met de sailing-community-van-het-moment neemt toe. 16 dagen na vertrek uit Mindelo varen we de Suriname rivier op en meren enkele uren later af bij Waterland Marina & Resort. Bemanningen nemen lachend lijnen aan, omhelzingen volgen. Sommigen die hier met open armen staan, hebben wij nog nooit gezien, anderen hebben we enkel vluchtig ontmoet, twee weken geleden… Ietwat bevreemdend. Luttele dagen later gaat alweer onze terugvlucht.

Bruin als hazelnootjes en een beetje rillend van de kou tillen we onze rugzakken van de bagageband in Schiphol. In 8 uur en 20 minuten zijn we van Zuid-Amerika terug naar Europa gevlogen. Dat moet, slordig gerekend, zo’n dikke 80 maal sneller zijn dan zeilend…

Zeilplannen op een laag pitje…

Posted on by
4

22 maart 2020

Ik lig in het goudgele zand en kijk omhoog, blauwer dan blauw is de wolkenloze hemel. De lentezon verwarmt mijn wangen, ik sluit mijn ogen.

Achter de duinen ruist de zee, een strakke oostenwind jaagt over het strand.

Oostenwind. Ideale wind om de boot van Friesland terug naar Nieuwpoort te varen… Maar daar heeft het corona-virus een stokje voor gestoken.

Waren recreatiesporten al een week verboden in België, net als strand- en watersporten in de territoriale wateren, op vrijdag 20 maart zijn ook de landsgrenzen dicht gegaan. Lockdown light noemen ze het, lichtjes op slot… Je mag per auto enkel nog om boodschappen of naar de apotheker. Wandelingen en fietstochtjes mogen dan weer wel, maar enkel in de omgeving van je woning. Er zijn dus geen dagjesmensen aan zee, zelfs wie aan de kust een tweede verblijf heeft mag niet komen. Geen toerist te bekennen, nog nooit was het zo rustig aan de kust in het weekend…

Wat doet quarantaine met mensen vraag ik me af. Met mensen die gewoon zijn om vaak uit eten te gaan, elk weekend op uitstap willen, naar film, theater of musea, of dagelijks naar de fitness…?

Wat gebeurt er met mensen als hun leefwereld krimpt tot de ruimte binnen hun vier muren, waar nu alles moet gebeuren, van ontbijten, over huishoudelijk werk, ontspanning maar ook thuiswerken. De eindeloze filmpjes en grapjes die op social media circuleren maken duidelijk dat dit niemand onberoerd laat.

Mijn schipper -laat ik hem nu tijdelijk corona-buddy noemen-, en ik hebben het er niet zo moeilijk mee. Eigenlijk zijn we het een beetje gewoon. Een groot deel van onze vrije tijd brengen we door op onze boot, onze gedeelde passie. En met zijn tweeën op een zeilboot verblijven, dat heeft wel wat van zelfgekozen quarantaine. Met als bijzonderheid dat de bewoonbare oppervlakte er een fractie is van een gemiddeld huis….

En als je met zo’n boot op een meerdaagse tocht vertrekt wordt het helemaal lockdown…

Onze langste zeiltochten dateren van 2004 en 2006 toen we als opstappers mee zeilden voor een oversteek van de Atlantische Oceaan. Twee en een halve week ononderbroken op zee… Geen uitstapjes naar supermarkt of apotheek, geen wandelingen langs het strand. Geen tv, internet, social media. 360° zee met daarboven 360° lucht. Dag na dag…

2004

Hoe je dat kan uithouden zonder door de kajuit te gaan stuiteren van vloer tot plafond en terug, of je crewleden de kop te willen afbijten?

Ik heb een handvol tips. Misschien ook bruikbaar voor wie niet op een boot op de oceaan zit, maar thuis, in quarantaine, telewerkend of tijdelijk werkloos, tussen vier muren terwijl de corona-piek nog niet meteen in zicht is…

2006

KONICA MINOLTA DIGITAL CAMERA

Deel je dag in

Een agenda, net nu je dacht van dat nine-to-five keurslijf verlost te zijn? En tóch, een dagindeling brengt rust. Op een meerdaagse tocht op een boot wordt de dag ingedeeld door de afwisseling wachtlopen/slapen, het bijhouden van het logboek en de maaltijden. Te vermijden: een militair schema met chronometer of atoomklok, daar word je alleen maar gestrest van. Aan te raden: af en toe een anti-agenda-dagje als variatie.

Verzorg jezelf

Het kan verleidelijk zijn (voor wie geen online meetings heeft) om te telewerken in pyama en met ongewassen haar. Of op je boot te blijven rondhangen in een bezwete onfrisse t-shirt, alleen maar omdat je er tegen op ziet om je om te kleden in die onophoudelijk bewegende boot waar het nat en kil is. Maar geloof me, na douchen, haren wassen en tanden poetsen ben je een pak energieker. Altijd. Maar hou het simpel: gel-nagels, haarkleuringen en mascara zijn geen meerwaarde.

Zorg voor elkaar

Heb je een zeil- of corona-buddy, zorg er dan voor. Jij bent niet de enige in quarantaine, jullie zijn een team. Als jij wat voor je buddy doet -zoals in ‘bak een taart’ of ‘laat hem /haar eens uitslapen’- voel jij je goed en voelt je buddy zich goed. Werkt in twee richtingen. Altijd prijs.

Koester rituelen

Het belang van rituelen wordt zwaar onderschat. En toch, ze zijn het peper-en-zout van het leven. Ik heb het niet over religie, maar over de simpele dingen als een kop thee, elke nacht, halfweg je wacht. Het opmaken van een bed. Na de werkdag je home office van een clean desk voorzien, alle dingen op hun plek. De ingrediënten voor een maaltijd geordend op het aanrecht schikken voor je begint te koken. Rituelen brengen rust, als punten en komma’s in een zin.

Leer waarnemen

Onze overweldigende en alomtegenwoordige beeldcultuur heeft van ons slechte waarnemers gemaakt. We reizen veel en snel, we willen veel en snel. Beelden schieten aan ons voorbij als het landschap achter het raam van een hogesnelheidstrein. Heel anders wordt dat op een boot, of in quarantaine thuis tussen vier muren. En heb je het nog niet gemerkt, hoe minder er is, hoe meer je ziet?

Ik wens jullie allen het nodige geduld om de komende weken van quarantaine rustig door te komen…

(Tijdens die twee oceaan-oversteken hield ik een dagboek bij. Veel van hetzelfde, dat kan ik je wel zeggen. Maar mocht iemand tijd te veel hebben en dit willen lezen, dan laat je het maar weten. Hiervoor mailen kan naar adelheidgreven@hotmail.com)

Betsy

Posted on by
Beantwoorden

Elke boot heeft een verhaal. Elke boot vaart haar verhaal. Sommige verhalen krijgen zeeën van aandacht en verdienen die ook. Maar er zijn heel gewone zeilers die heel straffe dingen doen, al heten ze niet Armel Le Cléac’h en winnen ze geen Vendée Globe. Hier komt het ongelooflijke maar waar gebeurde verhaal van Guy Waites en Betsy. Het diende zich afgelopen zomer zo toevallig aan, dat ik niet eens doorhad wat een verhaal het was. Ik begin bij het begin…

13 juni 2016, Scarborough. Een piepklein jachtje trekt onze aandacht, niet alleen vanwege haar felrode kleur, maar ook omdat ze een beetje lijkt op een Pandora 22, het eerste zeiljachtje van mijn vader. Op een avond zeilt ze uit, uren later peddelt haar schipper haar geduldig terug naar haar ligplaats. De wind is gevallen, ze heeft geen motor…

Lerwick, dik twee weken later. We varen de overvolle haven binnen, moeten afmeren als derde langszij, niemand aan boord. Een man haast zich van op het ponton, klauterend over de twee boten, muts en kap diep over het hoofd getrokken, om ons te komen helpen. Terwijl we in de weer zijn met de lijnen zie ik een eindje verderop plots het rode bootje uit Scarborough, mijn blik gaat terug naar onze helpende zeiler en ik herken hem als haar schipper. He you! Yes, me, grijnst hij. Later bij een glas wijn kletsen we de avond weg. Wij steken onze bewondering niet onder stoelen of banken, hij blijft er bescheiden bij. Over de plannen met zijn Betsy -zo heet het jachtje- blijft hij vaag. Betsy is een Corribee 21, 6,30 m lang. Ergens op een hoekje papier noteer ik de gegevens van zijn blog. Ik kan er een link naar een tracker vinden, zegt hij. Elke 24h stuurt hij een positie, als geruststelling voor familie en vrienden. Een dag later blijken ze vertrokken. In stilte.

13 juli, Arbroath. Ik zit te wachten op de havenmeester die de geblokkeerde wasmachinedeur gaat openmaken. In die wasmachine zit mijn was, dus ja.. Het clubhuis is niet meer dan een verbeterde container, er staat een tafel en stoelen en op een kastje ligt een stapel boeken, de zeilersbibliotheek… Mijn oog valt op een beduimeld boek, de biografie van Ellen MacArthur, de illustere zeilster. Ik blader het door tot een foto mijn aandacht trekt. De nog piepjonge Ellen op een helrood bootje, de Iduna. Dat ranke jachtje, waarmee ze als achttienjarige solo rond Engeland zeilt, is een Corribee 21.

Een Corribee 21? Wacht eens even… Guy Waites! Betsy! Ik vind het blaadje met de link naar zijn blog terug en klik door naar zijn positie. Wow, hij vaart al ten noorden van de Hebriden, zou hij solo een rondje Engeland gaan doen?

Groot is mijn verbazing als ik enkele dagen later zie hoe de blauwe stippen op de tracker zich aaneenrijgen tot een snoer dat ver ten westen van Schotland reikt. Varen zij nu gewoon de Atlantische Oceaan op? Vanaf dat moment kijk ik bijna dagelijks naar de tracker. Ik begin ook de blog te lezen, een gedetailleerd verslag van vier jaar minutieuze voorbereiding. Guy is niet aan zijn proefstuk toe, eerder zeilde hij de oceaan over met een Contessa 26, Red Admiral.

Dag na dag kruipen de blauwe stippen naar de overkant. Op een dag is er niet enkel een blauwe stip bijgekomen, maar ook een envelopje. Een korte boodschap licht op. Betsy and I were capsized today, we are both OK and will continue once we have ridden out this storm. Jeetje! In de komende dagen volgen nog meer boodschappen, de ene storm na de andere raast over het tweetal. Soms vorderen ze tergend langzaam, soms wijkt het bootje helemaal van haar koers af, er komt een bericht dat de voorraad zoet water niet lang meer reikt. Het snoer van blauwe stippen, de envelopjes, het lijkt wel een thriller!

Elke morgen bij het opstaan, kijk ik als een bezorgde mama hoe het de twee vergaat en eind augustus, na 56 dagen op zee, blijkt kleine Betsy aangekomen in Newport, US! Guy Waites zeilde solo de noordelijke Atlantische Oceaan over, in een bootje van 6,30m, zonder motor, zonder geavanceerde apparatuur…

Zo begon vier jaar geleden dit verhaal dat als een rode draad onze zomer doorkruiste…

En het verhaal gaat verder. In het voorjaar zeilt hij zijn Betsy terug naar Engeland. Zomaar even weer die hele oceaan over. En intussen smeedt hij nieuwe plannen met een andere boot… Of hij met opzet weer een rode boot gekozen heeft, vraag ik hem. Nee, niet echt.  Red Admiral was rood. Betsy was wit toen hij ze kocht, maar onder haar witte verf ontdekte hij toevallig oude rode gelcoat. En Showtime is gewoon toevallig ook rood. Toeval bestaat niet, denk ik dan…

Shine on You Crazy Diamond

Posted on by
Beantwoorden

Hebben jullie dat ook, zo een muziekstuk of een nummer dat onlosmakelijk verbonden is met een moment? Waarmee je van bij de eerste akkoorden naar een voorval terugkeert? Zo een nummer dat je nooit meer kan beluisteren zonder terug te denken aan de omstandigheden waarmee het verbonden is? Omdat dat nummer dat moment gewórden is…

Shine on You Crazy Diamond

Eind 2006, intussen alweer negen jaar terug, zeilden Las en ik als crew mee met Bauvier in de ARC, Atlantic Rally for Cruisers. Van Gran Canaria naar St. Lucia in de Caraïben. Bauvier is een Hallberg Rassy 46, een schitterend schip en de oversteek was een wondermooie tocht. Zeventien dagen en zeventien nachten op de oceaan. We waren met zeven aan boord en zeilden de boot met vier. ’s Nachts liep ik wacht van drie tot zes.

Shine on You Crazy Diamond

Hoe fijn de ervaring ook was, soms waren die donkere uren lang. Meestal stuurde de automatische piloot en waren we vooral uitkijk. Jan, vriend van de schipper, keek tijdens zijn wacht dvd-tjes of luisterde muziek. Op een nacht, we wisselden van wacht wat gewoonlijk gepaard ging met een kort babbeltje, leende Jan me zijn mp3-speler. ‘Er staat wat van alles op, je ziet maar.’ zei hij.

Shine on You Crazy Diamond

Het eerste uur spoelt onder de kiel weg, ik onderdruk een geeuw. De nacht is lauw en vochtig. Bij wijze van afwisseling ga ik op de ene bank zitten, dan weer op de andere, check even de gps, de radar, laat het licht van de zaklamp langs zeilen en dek glijden. De wind steekt een tandje bij en ik besluit om zelf te sturen. En waarom niet, met de mp3-speler van Jan in mijn oren.

Shine on You Crazy Diamond

Ik vind het ‘aan’-knopje maar heb geen idee hoe ik nummers moet zoeken, noch waar de volume knop zit. Op goed geluk dan maar. Wohoow

Luister…

Uit de oortjes zet bezwerend ‘Shine on You Crazy Diamond’ in. Rinkelende klingelende kristalletjes. Ik sta achter het stuurwiel, de boot snelt als een trein door de nacht. Doordat je in het donker het langsstromende water niet ziet, heb je niet het gevoel van snelheid zoals overdag, heel bevreemdend. Nu, hier, met de slepende intro van Pink Floyd luid in mijn oren, wordt het zelfs hallucinant. En verlammend. Ik kan niet anders dan luisteren, de muziek is in mijn hoofd. Minutenlang bouwt het obstinate ritme op, muziek en boot sjezen door de donkere nacht. Het ruisen van het kielzog is weg, synthesizers en gitaar nemen over. Bijna vier minuten verder, daar is de drum. De muziek ontvouwt zich dwingend. De gitaar vervolgt ongestoord haar koers. Geeft dan de beginmelodie terug wat ruimte. Even maar, want daar is ze terug, dominant. Gitaar en melodie cirkelen om mekaar heen. De oceaan is in een puntig berglandschap veranderd. De boot loopt 7, 8 knopen. En dan -we zijn al acht minuten verder- die stem. Boven mijn hoofd miljoenen sterren, voor me moet de horizon zijn, maar ik zie ze niet, lucht en water zijn één zwarte massa. Ten slotte neemt de saxofoon het over, warm en sensueel. Uiteindelijk schuift het nummer weg, het eindigt niet echt, verglijdt vaag in de golven, de eerste tonen van ‘Welcome to the Machine’ nemen over…

Shine on You Crazy Diamond

Dertien minuten en eenendertig seconden. Dat is de tijd die je moet nemen om naar dit monument te luisteren. Met oortjes of een koptelefoon. Sluit je ogen. Beeld je de nachtelijke inktblauwe oceaan in. En een boot die -passaat in de poep- over de golven dendert, nog meer dan duizend mijl te gaan. Dertien minuten en eenendertig beklemmende seconden. Betoverend.

Toen veranderde dat nummer in dit moment. En omgekeerd. En anders wordt het niet meer. Heerlijk.