Donderdag 13 april 2017. Witte donderdag.

Het paasweekend ligt voor de boeg. Boodschappen zijn gedaan, weerberichtjes binnengehaald, water en fuel getankt. We hebben nog maar net de laatste plooibox aan boord gezet of drie mannen in het zwart, mét reddingsvest en aktentas komen het ponton op gelopen, onze richting uit.

Controle van de douane… Identiteitspapieren, vlaggenbrief, aankoopbewijs, onze papieren zijn in orde.

Maar als een van de twee dieselcontroleurs een staal uit onze tank tegen het licht houdt, schudt hij meewarig fronsend het hoofd. Met oprechte interesse bekijkt Las samen met hem de brandstof en vraagt bezorgd of er niet te veel prut in zit, de mogelijke vervuiling van onze dieseltank is iets waar mijn schipper wel eens over piekert.

“Vervuiling?” De controleur schudt nu nog meer het hoofd, “Te róód, ja!”. Van zorgeloze zeilers voelen we ons veranderen in opgejaagd wild. Te rood? Uiteraard, vorig jaar vaarden we zes weken in Schotland en hebben daar rode diesel getankt. Daarvan kan hier en nu nog wat in onze tank zitten, ja…

“Mag niet”, klinkt het formeel. “In strijd met de wet.”

Er bestaan twee soorten diesel, de rode waar de staat minder accijnzen op heft, is voor beroepslui, de witte, de dure dus, voor alle anderen. In Engeland hebben ze die Europese richtlijn niet willen aanvaarden, zij gunnen hun pleziervaart nog goedkopere brandstof. Meer zelfs, in hun jachthavens is enkel rode diesel te krijgen.

Furfural is de kleurstof die rode diesel rood maakt. Een hardnekkig goedje dat -eenmaal in je brandstoftank- tot meer dan twee jaar zichtbaar blijft. Ook al tank je bij terugkeer in eigen land volgens het boekje witte diesel, tankbeurt na tankbeurt.

Ik denk terug aan de plaatsen waar we die ‘foute’ diesel haalden. Afgelegen plekken waar enkel boeren en vissers wonen. “En als daar nu geen witte diesel te krijgen was?” probeer ik nog. “Dan heeft u niet hard genoeg geprobeerd, mevrouw.” En hij haalt er statistieken bij. “Op 100 mensen die naar Engeland varen, slagen er 90 in om zelfs dáár (minachting) witte diesel te bemachtigen, waarom kunnen die andere 10 dat niet?” Ik begin me vooral zorgen te maken over die 10. Leven ze nog?

Ik herinner me een passage uit onze vaargids met het advies om in een afgelegen zeilgebied als de Shetland eilanden altijd water en fuel te nemen waar dat mogelijk is. Goed zeemanschap dus. Omdat we ook weten dat we bij thuiskomst in principe geen rode diesel meer in onze tank mogen hebben -volstrekt onrealistisch dus-, hebben we elk bonnetje bewaard. In ons logboek staan onze tankbeurten, wit en rood, en motoruren. Dat maakt weinig indruk. Ons staal -het doet me denken aan het plasje bij het medisch onderzoek in de lagere school- zal naar Leuven gaan voor verder onderzoek. “In België heb je je aan de Belgische wetten te houden, zo is dat, informeert de controleur ons nog. Engelsen rijden bij ons toch ook niet links?”. Of we dan met onze rooie diesel ook zo’n gevaar betekenen, vraagt Las laconiek.

En wat adviseren de heren van de douane dan wel als je in Engeland uit noodzaak rood hebt getankt en de Belgische wateren terug binnen vaart? De controleur haalt de schouders op, leegpompen zeker? Dat is duidelijk zijn probleem niet. 400 liter brandstof weggooien? Waar en hoe doe je dat? En dan je tank laten reinigen, brandstoffilters vervangen? “Sorry, mevrouw, wij doen enkel ons werk.”

We vernemen dat we een boete tot duizend tweehonderd vijftig euro riskeren. Duizend tweehonderd vijftig euro. De man spreekt het bedrag langzaam kauwend uit, zijn collega sust dat het misschien wel zo’n vaart niet zal lopen…

Ten slotte mogen we nog een klein staaltje van onze diesel houden, in een verzegeld zakje weliswaar…

Drie dagen later is het Pasen. We klinken met een glaasje. Niet wit, niet rood, maar licht rosé…

Wordt vervolgd. (of misschien niet?)